Yapay Zeka Teknolojisi Nedir?

Yapay Zeka , hem dünyada hem ülkemizde sıklıkla, konuşulan konulardan biri haline geldi.

Yapılan öngörüler sayesinde tartışma ve haber konusu haline gelen yapay zekanın popülaritesi giderek hızlı bir şekilde artıyor. Yapay Zeka, kimilerine göre büyük bir tehdit unsuru, kimilerine göre ise büyük bir fırsat olarak tanımlanıyor.

# Yapay Zeka Nedir?

İngilizce adıyla Artificial Intelligence(AI) olan yapay zeka en basit tanımıyla bilgisayarlara normalde insan zekasına ihtiyaç duyulan işleri kolayca yaptırma teknolojisine verilen isimdir.

Herhangi bir tanım ve girdi sağlanmadan kendisi sonuçlara varan, bağlantılar kuran, sorunları bulup onları otomatik olarak çözebilen bir sistem olan Yapay Zeka, büyük miktarda veri işleyerek ve daha önceki verileri tanıyarak belirli görevleri yerine getirecek şekilde eğitilebilecek bir yapıya sahiptir. Yapay Zeka denilince ilk olarak akıllara insan benzeri robotlar gelse de aslında insanların yerini almak üzere tasarlanmamıştır. Aksine insanlara çeşitli alanlarda katkı, insan gücünü azaltmak ve insanların yeteneklerini büyük ölçüde geliştirmek üzere tasarlanmıştır.

# Yapay Zeka Ne Zaman Ortaya Çıktı?

Yapay zeka kavramının fikir babası Alan Mathison Turing , "Makineler düşünebilir mi?"

sorusunun gün yüzüne çıkartıp makinelerin zekasının tartışma konusu yapmıştır. 1943 yılında II.Dünya Savaşı esnasında Kripto analizi mesajların deşifre edilmesi ihtiyacıyla üretilen cihazlar sayesinde de yapay zeka kavramı ortaya çıkmıştır.

" Yapay Zeka " ismi ise resmi olarak ilk kez 1956 yılında bir konferasta John McCarty tarafından ortaya atılmıştır. Yani McCarty'nin yapay zeka kavramının isim babası olduğunu söyleyebiliriz. 1959 yılında ise Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde John McCarty ve Marvin Minsky tarafından ilk yapay zeka laboratuvarı kurulmuştur.

# Yapay Zeka Nasıl İlerledi?

1950'lerde yürütülen yapay zeka çalışmaları problem çözme gibi konular üzerinde yoğunlaştı. 1960'larda ise ABD Savunma Bakanlığı bu türdeki çalışmalara ilgi duydu ve insanların yaptığı şeyleri taklit etmesi için bilgisayarları eğitmeye başladı.

ABD' ye bağlı bir devlet kurumu olan DARPA 1970'lerde sokakların haritalanması projesini yapay zeka sayesinde tamamladı ve Siri, Alexa veya Cortana gibi asistanlar henüz piyasada yokken 2003 yılında akıllı kişisel asistanlar üretti.

# Yapay Zeka Türleri

• Salt Tepkisel

• Limitli Hafıza

• Zihin Teorisi

• Öz Farkındalığı Olan

 # Salt Tepkisel

Yapay zekanın en basit formudur. Etrafında ve çevresinde olan durunları algılar ve bunlara göre davranış biçimi sergiler. Herhangi bir bellekleri mevcut değildir. Bundan dolayı bilgileri kaydedemezler. Örnek ; santranç şampiyonu Kasparov'u yenen DeepBlue adındaki bilgisayar.

# Limitli Hafıza

Geçmişte olan bilgileri toplar ve daha önceden programlanmış olan bilgilerin üzerine ekleme yaparlar. Yeterli belleğe sahiplerdir ve bunun sayesinde bütün bilgileri toplayarak en uygun eylemi gerçekleştirirler.

Örneğin ; sürücüsüz araçlar ve kişisel sanal asistanlar.

# Zihin Teorisi

Etrafındaki insanların hareketlerini ve duygularını anlayabilen bir yapay zeka türüdür. Sosyal olarak etkileşime girebilir, beklentileri ve niyetlerin ne olduğunu anlayabilirler. Bu yapay zeka türü üzerinde çalışmalar hala devam ediyor ve ilerleyen zamanlarda gerçekleşmesi bekleniyor.

Star Wars evrenindeki R2-D2 ve C-3PO robotları ve "I,Robot" filmindeki Sonny örnek verilebilir.

# Öz Farkındalığı Olan

Benliğinin farkına varıp kendisiyle ilgili her şeyi bilirler ve bilgi verebilirler. İçinde bulundukları durumu analiz edebilir, başkalarının hislerini tahmin edebilir ve yaşanan olaylar hakkında sonuçlar çıkarabilir. Bilinçli, zeki ve duyarlı olan bu tür, makinelerin gelecek jenerasyonu tanımlanıyor.

Ex Machina filmindeki Eva ve Detroit : Become Human oyunundaki karakterleri örnek verebiliriz.

# Günümüzün En Yaygın Yapay Zeka Örnekleri

• Sesli Asistanlar

• Otonom Sürüş Sistemleri

• Sosyal Medyalardaki Haber Akışları

• Müzik ve Medya Akış Hizmetleri

• Sağlık Sektörü

# Sesli Asistanlar

Akıllı telefonlar bugün sahip olduğumuz en vazgeçilmez teknoloji ürünü haline geldi ve neredeyse her zaman kullanıyoruz. Google Asistan, Alexa ve Siri gibi sesli asistanlar gibi bariz yapay zeka özelliklerinden, kameradaki portre modu gibi çok da bariz olmayan özelliklere kadar yapay zeka her gün hayatımızı etkiliyor.

# Otonom Sürüş Sistemleri

Yapay zekadan bahsetmişken, bu teknolojinin akıllı araba üreticilerinin yapay zekayı kullanarak yaptıklarından daha iyi ve daha belirgin bir örneği yoktur. Sadece birkaç yıl önce otopilot bir araba düşünülemez bir şey idi , ancak şimdi Tesla gibi şirketler büyük ölçüde ilerleme kaydetti.

# Sosyal Medyadaki Haber Akışı

Herkesin Facebook, Instagram veya Twitter gibi sosyal medyalardan en az bir hesabı vardır. İşte bu gibi uygulamalarda da yapay zekanın izlerini görebiliriz. Haber akışlarından, bu uygulamalardan aldığınız bildirimlere kadar her şey yapay zeka tarafından düzenlenir. Davranışlarını, web aramalarınızı, etkileşimlerinizi ve bu web sitelerinde yaptığınız her şeyi belleğine alır ve sizin için uyarlar.

# Müzik ve Medya Akış Hizmetleri

Günlük olarak kullandığımız Spotify, Netflix veya YouTube gibi müzik ve medya akış hizmetleridir. Örneğin yapay zeka sayesinde Spotify, dinlediğimiz şarkılardan müzik zevkimizi analiz edip bize öneriler yapması veya YouTube ve Netflix'in ilgimizi çekecek videoları bulup bize önermesi bunun en belirgin örneklerindendir.

 # Sağlık Sektörü

Yapay zeka kullanımı, sağlık hizmetlerine yeni bir boyut kazandırdı. Yapay zeka ile çalışan makinelerin piyasaya sürülmesiyle hastalıkları tespit etmek daha kolay bir hal aldı. Ayrınca yapay zeka, tedavi süreçlerini daha basit hale getirmede önemli bir rolü vardır. Hastaneler ve sağlık merkezleri, araştırmadan hastalıkların tespitine kadar her şeyi kolaylaştırmak için yapay akıllı teknolojilere sahip.